İş Kazası ve Meslek Hastalığı

İş Kazası ve Meslek Hastalığı

İçerik [gizle]
Bu makalede iş kazası ve meslek hastalığı konusu ele alınacaktır. Makalenin son kısmında bazı kavramlara yer verilmiştir. (İş Kazası ve Meslek Hastalığı)

İş Kazası

İş Kazası Nedir?

6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu: İşyerinde veya işin yürütümü nedeniyle meydana gelen, ölüme sebebiyet veren veya vücut bütünlüğünü ruhen ya da bedenen engelli hâle getiren olaya iş kazası denir.

5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu (Madde 13): 5510 sayılı kanunda iş kazası tanımı daha ayrıntılı bir şekilde ele alınmıştır. 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununa göre iş kazası;

  1. Sigortalının işyerinde bulunduğu sırada,
  2. İşveren tarafından yürütülmekte olan iş nedeniyle sigortalı kendi adına ve hesabına bağımsız çalışıyorsa yürütmekte olduğu iş nedeniyle,
  3. Bir işverene bağlı olarak çalışan sigortalının, görevli olarak işyeri dışında başka bir yere gönderilmesi nedeniyle asıl işini yapmaksızın geçen zamanlarda,
  4. Bu Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamındaki emziren kadın sigortalının, iş mevzuatı gereğince çocuğuna süt vermek için ayrılan zamanlarda,
  5. Sigortalıların, işverence sağlanan bir taşıtla işin yapıldığı yere gidiş gelişi sırasında,
meydana gelen ve sigortalıyı hemen veya sonradan bedenen ya da ruhen engelli hâle getiren olay iş kazasıdır.

İş Kazası Bildirim Süresi Nedir?

İş kazasının 4 üncü maddenin birinci fıkrasının;

  1. a) (a) bendi ile 5 inci madde kapsamında bulunan sigortalılar bakımından bunları çalıştıran işveren tarafından, o yer yetkili kolluk kuvvetlerine derhal ve Sosyal Güvenlik Kuruma da en geç kazadan sonraki üç işgünü içinde,
  2. b) (b) bendi kapsamında bulunan sigortalı bakımından kendisi tarafından, bir ayı geçmemek şartıyla rahatsızlığının bildirim yapmaya engel olmadığı günden sonra üç işgünü içinde
Bu fıkranın (a) bendinde belirtilen süre, iş kazasının işverenin kontrolü dışındaki yerlerde meydana gelmesi halinde, iş kazasının öğrenildiği tarihten itibaren başlar.

İş Kazası Bildirim Nereye Yapılır?

İş kazası bildirgesi ile doğrudan ya da taahhütlü posta ile Sosyal Güvenlik Kuruma bildirilmesi zorunludur.

İş kazası bildirimleri elektronik ortamdan iş kazası ve meslek hastalığı e-bildirim (İşveren Bildirimi) (https://uyg.sgk.gov.tr/IsvBildirimFormu/welcome.do) veya e-devlet üzerinden (https://www.turkiye.gov.tr/sgk-esgkuyg-esgksifre-isgoremezlik) yapılabilmektedir. Elektronik olarak bildirim yapanların tekrardan Sosyal Güvenlik Kurumuna veya Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına yazılı bildirim yapmalarına gerek yoktur.



Meslek Hastalığı

Meslek Hastalığı Nedir?

6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu: Mesleki risklere maruziyet sonucu ortaya çıkan hastalığa meslek hastalığı denir.

5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu (Madde 14): Sigortalının çalıştığı veya yaptığı işin niteliğinden dolayı tekrarlanan bir sebeple veya işin yürütüm şartları yüzünden uğradığı geçici veya sürekli hastalık, bedensel veya ruhsal engellilik hallerine meslek hastalığı denir.

Meslek Hastalığı Bildirim Süresi Nedir?

Meslek hastalığının 4 üncü maddenin birinci fıkrasının;

  1. a) (a) bendi ile 5 inci madde kapsamında bulunan sigortalılar bakımından, sigortalının meslek hastalığına tutulduğunu öğrenen veya bu durum kendisine bildirilen işveren tarafından,
  2. b) (b) bendi kapsamındaki sigortalı bakımından ise kendisi tarafından,
bu durumun öğrenildiği günden başlayarak üç işgünü içinde, iş kazası ve meslek hastalığı bildirgesi ile Kuruma bildirilmesi zorunludur.

Meslek Hastalığı Bildirim Nereye Yapılır?

Meslek hastalığı bildirimleri elektronik ortamdan iş kazası ve meslek hastalığı e-bildirim (İşveren Bildirimi) (https://uyg.sgk.gov.tr/IsvBildirimFormu/welcome.do) veya e-devlet üzerinden (https://www.turkiye.gov.tr/sgk-esgkuyg-esgksifre-isgoremezlik) yapılabilmektedir. Elektronik olarak bildirim yapanların tekrardan Sosyal Güvenlik Kurumuna veya Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına yazılı bildirim yapmalarına gerek yoktur.

İş Kazası ve Meslek Hastalığı İle İlgili Bazı Kavramlar

İşveren Nedir?

Çalışan istihdam eden gerçek veya tüzel kişi yahut tüzel kişiliği olmayan kurum ve kuruluşlara işveren denilmektedir.

İşyeri Nedir?

Mal veya hizmet üretmek amacıyla maddi olan ve olmayan unsurlar ile çalışanın birlikte örgütlendiği, işverenin işyerinde ürettiği mal veya hizmet ile nitelik yönünden bağlılığı bulunan ve aynı yönetim altında örgütlenen işyerine bağlı yerler ile dinlenme, çocuk emzirme, yemek, uyku, yıkanma, muayene ve bakım, beden ve mesleki eğitim yerleri ve avlu gibi diğer eklentiler ve araçları da içeren organizasyona işyeri denilmektedir.

İşyeri kavramı iş sağlığı ve güvenliği alanında çalışma yapanlar için büyük bir öneme sahiptir. Önemli olmasının sebeplerinden birisi iş kazasının tanımında (işyerinde veya işin yürütümü nedeniyle meydana gelen…..) işyeri kavramı geçmesidir. İşyerinin tanımından da anlaşılacağı üzere işyeri sadece işin asıl yapıldığı yer değil bununla birlikte dinlenme, çocuk emzirme, yemek, uyku vb. gibi yerleri de kapsadığından dolayı belirtilen alanlarda meydana gelen kazada iş kazası olarak tanımlanacaktır.

İşçi mi Çalışan mı?

4857 sayılı İş Kanunu: Bir iş sözleşmesine dayanarak çalışan gerçek kişiye işçi denir.

6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu: Kendi özel kanunlarındaki statülerine bakılmaksızın kamu veya özel işyerlerinde istihdam edilen gerçek kişiye çalışan denir.

İşçi ve çalışan kavramları aynı şeyi ifade ettiği düşünülmektedir. Fakat aynı şeyi ifade etmemektedir. İş sağlığı ve güvenliği ile ilgili mevzuatta çalışan kavramı kullanılmasının sebebi 6331 sayılı iş sağlığı ve güvenliği kanunu kamu ve özel sektörü kapsadığından dolayı genel bir kavram olan çalışan kullanılmıştır.

İş Kazası ve Meslek Hastalığı
 
Üst