İş Kazası ve Meslek Hastalığı

İş Kazası ve Meslek Hastalığı, insanlar günlük yaşam içerisinde kendi sağlıklarını ve hatta yaşamlarını tehlikeye sokan işlerde çalışmakta ve günün koşullarına göre gerekli koruma önlemlerini alma çabası içerisine girmektedirler. İş Kazası ve Meslek Hastalığı

İş Kazası ve Meslek Hastalığı açısından çalışma yaşamı içerisinde çok çeşitli riskler bulunmaktadır. Ancak, bunların arasında yer alan İş Kazası ve Meslek Hastalığı ayrı bir önemi bulunmaktadır. İSG’nin bir sorun olarak ortaya çıkmasının en önemli göstergesi şüphesiz ki İş Kazası ve Meslek Hastalığı dır. İş Kazası ve Meslek Hastalığı



İŞ KAZASI​

İçerik [gizle]
İş kazası konusunda, değişik kurum ve kuruluşlar tarafından yapılmış bazı tanımlamalar mevcuttur.



Uluslararası Çalışma Örgütü – UÇÖ – İLO – İş Kazası Tanımı​

Uluslararası Çalışma Örgütü – UÇÖ iş kazasını; “belirli bir zarara ya da yaralanmaya neden olan, beklenmeyen ve önceden planlanmamış bir olaydır.” şeklinde tanımlamaktadır.



Dünya Sağlık Örgütü – DSÖ – WHO – İş Kazası Tanımı​

Dünya Sağlık Örgütü – DSÖ iş kazasını; “önceden planlanmamış, çoğu kez kişisel yaralanmalara, makinelerin, araç ve gereçlerin zarara uğramasına, üretimin bir süre durmasına yol açan bir olaydır.” şeklinde tanımlayarak, iş kazasının ekonomik boyutuna daha fazla vurgu yapmaktadır.



Avrupa İstatistik Ofisi – EUROSTAT – İş Kazası Tanımı​

Avrupa İstatistik Ofisi (EUROSTAT) ise iş kazasını, “İş sürecindeki fiziksel ve ruhsal yönden zarara sebep olan olaylardır.” şeklinde tanımlamaktadır.

İş kazası konusundaki tanımlamaları çoğaltabilmek mümkündür. Bununla birlikte, tanımlardan da anlaşılacağı üzere iş kazası denildiğinde ne anlaşılması gerektiği konusundaki hususlar aşağı yukarı benzerdir.



5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu – İş Kazası Tanımı​

Türkiye’de iş kazası, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 13 üncü maddesinde tanımlanmıştır. Buna göre;

– Sigortalının işyerinde bulunduğu sırada,

– İşveren tarafından yürütülmekte olan iş nedeniyle, sigortalı kendi adına ve hesabına bağımsız çalışıyorsa yürütmekte olduğu iş nedeniyle,

– Bir işverene bağlı olarak çalışan sigortalının, görevli olarak işyeri dışında başka bir yere gönderilmesi nedeniyle asıl işini yapmaksızın geçen zamanlarda,

– Bu Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamındaki emziren kadın sigortalının, iş mevzuatı gereğince çocuğuna süt vermek için ayrılan zamanlarda,

– Sigortalıların, işverence sağlanan bir taşıtla işin yapıldığı yere gidiş gelişi sırasında,

meydana gelen ve sigortalıyı hemen veya sonradan bedenen ya da ruhen özre uğratan olay iş kazası olarak kabul edilmektedir.

İş kazalarının önüne geçilebilmesi için kaza nedenlerinin iyi tanımlanması ve bu nedenlerin ortadan kaldırılması gerekmektedir. Bu tanımlamanın doğru yapılamaması halinde, iş kazalarıyla mücadelede istenilen sonuca ulaşılabilmesi mümkün değildir.



İş Kazalarının Nedenleri Nedir?​

İş kazalarının nedenleri; temel, doğrudan ve dolaylı nedenler olmak üzere üç grupta sınıflandırılmaktadır.



İş Kazalarının Temel Nedenleri Nedir?​

İş Kazalarının Temel Nedenleri; yönetim anlayışındaki eksikliklere dayalı olarak karar alma ve uygulamalar sonucunda ortaya çıkan tehlikeli haller ile işyerinin fiziksel şartlarına bağlı tehlikelerden oluşmaktadır.



İş Kazalarının Doğrudan Nedenleri Nedir?​

İş Kazalarının Doğrudan Nedenleri; işyerindeki çalışanlar üzerinde direkt bir etkiye sahip olan ve emniyetli bir biçimde uzaklaştırılamayan tehlikeli unsurlardır.



İş Kazalarının Dolaylı Nedenleri Nedir?​

İş Kazalarının Dolaylı Nedenleri; tek başına bir kaza nedeni olmayıp, kazanın meydana gelmesine elverişli ortamı yaratan faktörler olarak ifade edilebilir.



MESLEK HASTALIĞI​



Meslek Hastalığı Tanımı​

Meslek hastalığı, sigortalının çalıştığı veya yaptığı işin niteliğinden dolayı tekrarlanan bir sebeple veya işin yürütüm şartları yüzünden uğradığı geçici veya sürekli hastalık, bedensel veya ruhsal özürlülük halleridir.



Meslek Hastalığı Olup Olmadığına Nasıl Karar Verilir?​

Türkiye’de bir hastalığın meslek hastalığı olarak kabul edilebilmesi için, Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) Sağlık Kurulu tarafından onaylanması gerekmektedir. Sağlık Kurulu hastalığın meslek hastalığı olup olmadığına karar vermek için, SGK tarafından yetkilendirilen sağlık kuruluşlarından usulüne uygun olarak alınan sağlık raporlarını dikkate almaktadır.



Uluslararası Çalışma Örgütü – UÇÖ – İLO – Meslek Hastalığı Tanımı​

Uluslararası Çalışma Örgütü – UÇÖ tarafından 1964 tarihli, 121 sayılı Tavsiye Kararı’nda meslek hastalığıyla ilgili olarak dolaylı bir tanımlama yoluna gidilmiştir.

Bu Karar’da; her üye ülkenin, çeşitli meslekler, ticari ilişkiler ya da süreçlere dayalı tehlikeli şartlar ya da maddelere maruz kalmaktan kaynaklanan mesleki hastalıklara dikkat etmesi gerektiği tavsiye edilmiştir. Burada iki unsur ön plana çıkmaktadır. Bunlar;

– Yapılan iş ve hastalık arasındaki nedensel ilişki,

– Hastalığın riske açık belirli bir grup üzerinde, nüfusun geri kalanına nazaran

daha sıklıkla görülmesi, olarak ifade edilebilir.

Meslek hastalıklarını çeşitli kriterlere bağlı olarak sınıflandırmak mümkündür. Uluslararası Çalışma Örgütü – UÇÖ meslek hastalıklarını; solunum sistemi, cilt hastalıkları, kas iskelet sistemi bozuklukları, psikolojik ve davranışsal bozukluklar şeklinde sınıflandırmış ve bunlarla ilgili olarak ayrıntılı bir meslek hastalıkları listesi oluşturmuştur.



Meslek Hastalığının Sınıflandırması – Çalışma Gücü ve Meslekte Kazanama Kaybı Oranı Tespit İşlemleri Yönetmeliği​

Türkiye’de ise meslek hastalıkları, SGK tarafından çıkarılan ve 11 Ekim 2008 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Çalışma Gücü ve Meslekte Kazanama Kaybı Oranı Tespit İşlemleri Yönetmeliği’nin Ek-2 sayılı cetvelinde sayılmıştır.

Bahse konu cetvelde meslek hastalıkları; kimyasal etkenlerle bulaşan hastalıklar, mesleki deri hastalıkları, pnömokonyozlar ve diğer mesleki solunum sistemi rahatsızlıkları, mesleki bulaşıcı hastalıklar ve fiziki etkenlerle bulaşan meslek hastalıkları başlıkları altında sınıflandırılmıştır.



İş Kazası ve Meslek Hastalığı Arasındaki Fark​

Meslek hastalıkları işyerindeki olumsuz çalışma koşullarından kaynaklanmaktadır. Dolayısıyla, işyerinde alınabilecek teknik ve tıbbi önlemlerle meslek hastalıklarının önüne geçilebilmesi mümkündür.

İş kazalarında olduğu gibi meslek hastalıklarında da hastalık etkeninin insan vücudunun dışında yer alması nedeniyle, iş kazası ve meslek hastalıkları çoğu zaman birlikte ele alınmaktadır.

İş Kazası ve Meslek Hastalığı ‘nın en önemli farkı ise, hastalık etkeninin devamlılık niteliği göstermesi, hastalığın başlangıç ve ilerleyişinin tam olarak tespit edilememesidir.



KAYNAKLAR – İş Kazası ve Meslek Hastalığı

[1] Ünsar, A.S. (2003). Türkiye’de İşçi Sağlığı ve İş Güvenliğinin Faaliyet Kolları Açısından 1990-2000 Yılları Arasındaki Görünümü. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 3(1), 100-110, s.101.

[1] Çelik, N. (2007). İş Hukuku Dersleri. Ankara:Beta Yayınevi, s.167,168.

[1] Yılmaz, G. (2009). İş Kazalarının Nedenleri ve Maliyeti. Mühendis ve Makine Dergisi, 50(592), 27-32, s.24.

[1] EU-OSHA. (t.y). Erişim:23 Eylül 2011, http://osha.europa.eu/en/faq/faq1/what-is-an-accident-at-work

[1] Devlet Denetleme Kurulu. (2011). Araştırma ve İnceleme Raporu (Rapor No:2011/3). Ankara: Devlet Denetleme Kurulu, s.30-32.

[1] ILO. (2009). Identification and Recognation of Occupational Diseases: Criteria for incorporating diseases in the ILO List of Occupational Diseases. Geneva: ILO Office, s.1.



İş Kazası ve Meslek Hastalığı


İş Kazası ve Meslek Hastalığı
 
Genişletmek için tıkla ...
Cevap yazmak için giriş yap yada kayıt ol.
Üst