Paratoner Nedir, Paratoner Muayene Faliyetleri Zorunlumudur?

[asimaksu1]

Paratoner Nedir​

Fransızca kökenli olan paratoner(yıldırımsavar) kelimesinin sözlükteki anlamı yıldırımsavar, yıldırımlık, yıldırımkırandır. Paratonerler yıldırımın zararlı etkilerini toprağa aktarılmasını sağlayan iletken metal çubuklardır.




Elektrikli bir sistem değildir. Metal çubuk veya bobinli başlık paratonerin kendisini oluşturur ve yıldırımı asıl yakalayan parçasıdır. Yakalanan yıldırım güvenli bir şekilde toprağa aktarılması için ise iletkenler kullanılarak yıldırımı istediğimiz noktaya yönlendirmiş oluruz. Sonrasında topraklama çubuklarına kadar ulaşan yıldırım toprakta yayılarak sönemlenmeye girmektedir.

Paratoner Neden Yükseğe Montaj Edilir​

Bir önceki madde de açıkladığımız yıldırımın kendisine en yakın (yukarıdan kaynaklı) sivri uçlara isabet etme olasılığının fazlalığı ile alakalı bir durumdur.

Kaç Çeşit Paratoner Sistemi Vardır​

Paratoner sistemleri kendi aralarında görünüm ve yapı hatta işlev yönünden farklılık göstermektedir. Her bir sistem kendi içerisinde bir hesap ve mühendislik disiplini araştırması sonucu koruma seviyeleri belirlenerek tasarlanır. Ülkemizde en çok karşılaşacağınız paratoner sistemleri Aktif Paratoner , Faraday Kafesi , Franklin Çubuğu sistemleridir.

Paratoner Tesisatı Zorunlu Mu​

Paratoner tesisatı zorunluluğundan önce insanları hayvanları ve yapıları yıldırımın zararlı etkilerinden koruduğu için yapılması gereklidir. İlgili yönetmelikler çerçevesinde düşünüldüğünde ise kullanımı zorunludur.

Binaların yıldırım tehlikesine karşı korunması için ilgili yönetmelik ve
standartların gereğinin yerine getirilmesi şarttır. Elektrik yükünün yapı veya yapı içindeki diğer
tesisat üzerinde risk yaratmaksızın toprağa iletilebileceği yeterli bağlantının sağlanması ve bir
toprak sonlandırma ağı oluşturulması gerekir.
Yangından Korunma Yönetmeliği Madde 64

Paratoner Hangi Binalarda Zorunludur​

Yıldırımdan koruma tesisi yapılması gereken yapılar ve tesisler.

1. 100’den fazla ziyaretçinin olacağı açık veya kapalı toplantı yerleri ve bunların yanlarındaki odalar ve kapalı alanlar, sinema ve film gösteri yerleri.
2. 200’den fazla insanın ikamet edeceği yerler, okullar, müzeler, teknik araştırma binaları, teknik tesisler ve bunlara ait kaçış yolları.
3. 2000 m2 ’den büyük pazar yerleri.
4. Birbirine doğrudan veya ara geçişlerle bağlı 2000m2 ’den küçük olmayan birçok satış bölümlerinden oluşan alış veriş merkezleri.
5. 2000 m2’den büyük fuar alanları ve teşhir salonları.
6. 400 kişiden fazla restoranlar ve 60 yatak kapasiteden fazla oteller.
7. Yüksek yapılar.
8. Hastahaneler ve poliklinikler ve benzer maksatla kullanılan diğer binalar.
9. Orta ve geniş ölçekli garajlar.
10. Patlayıcı maddelerin üretildiği fabrika ve tesisler.
11. Yangın tehlikesi yüksek kimyasal üretim yapan ve benzeri fabrikalar.
12. Petrol pompa istasyonları, vana istasyonları ve depolama, dolum ve yükleme tesisleri.
13. Demir yolu garları ve istasyonlar ile okullar , barakalar

Paratoner Ölçüm ve Raporlama Faliyeti Nedir​

Paratoner başlık ve indirme iletkeni sonunda ise topraklama çubuklarına kadar uzanan bir sistemdir. Bu sistem içerisinde bunlara ait bileşenler de mevcuttur. Muayene kısmında bunların kontrolü testleri yapılır. Gerekli topraklama ölçümleri ve süreklilik testleri gibi. Raporlama kısmında ise tesisatın uygunluğu ile alakalı tüm bileşenlerini ve ölçüm sonuçlarını kapsayan bir rapor hazırlanarak tarafınıza teslim edilir.